Achtergrond geregistreerde kassa (GKS)

België is niet het eerste land dat de fraude in de horeca sector wilt bestrijden. Al enkele tientallen jaren vinden we systemen met hetzelfde doel terug in vele landen. Hier een beknopt overzicht.

Italië introduceerde in de vroege jaren ’80 voor het eerst fiscale technologie, gevolgd door Griekenland, Malta, Canada (Québec), Bangladesh, Turkije, Hongarije, de Filipijnen, Ierland, Portugal, Macedonië, Bosnië, Polen, Rusland, Ethiopië, Kenia, Tanzania, Zimbabwe en Zweden. Fiscale automatisering is een populaire trend geworden, omdat een goede inning voor de autoriteiten erg moeilijk en arbeidsintensief is. En hoe hoger de belastingen, hoe lucratiever het wordt om ze te omzeilen. Het efficiënter innen van belastingen brengt in de praktijk meer in de staatskas dan een verhoging van de belasting op de toegevoegde waarde.

Over de jaren heen zijn er vergelijkbare fiscale wetten geweest die door middel van certificering verbetering brachten in de beveiliging van hard- en software.

Ziehier een overzicht van de verschillende toegepaste methodes en technieken :

Geregistreerde kassa's

Deze kassa’s zijn conform de wetgeving, die er in principe voor moet zorgen dat fraude onmogelijk is. Eventueel kunnen deze kassa’s ook onderworpen zijn aan een certificatie. In de realiteit kunnen geregistreerde kassa’s zonder bijkomende beveiliging allerlei software manipulaties ondergaan, verborgen kenmerken bevatten, “maatwerk” zijn, … Een bloemlezing met heel concrete voorbeelden vind je hier.

Het huidige Belgische systeem van geregistreerde kassa’s is op dit principe gebaseerd. Een objectieve certificatie ontbreekt momenteel.

Kassa met een fiscaal geheugen

Fiscale kassa’s verschillen qua functionaliteit en grootte, maar ze zijn allen uniek vanwege het gebruik van een speciale geheugenchip voor opslag van dagtotalen. Nadelen zijn een complex proces van onderhoud via een geautoriseerd service-netwerk en een erg beperkte opslagcapaciteit. Dikwijls gebeurt de (des)activering van randapparatuur in aanwezigheid van de belastingdienst. Deze systemen zijn duur en weinig efficiënt.

Fiscale printer

Fiscale printers hebben een gelijkaardige software functionaliteit als de kassa met een fiscaal geheugen, echter zonder gebruikersinterface.

Ze worden aangesloten aan een aangepaste kassa en vervangt de standaard printer die op haar beurt de rekening uitprint. Fiscale printers omvatten dikwijls een lijst van alle mogelijk artikels die in het kassasysteem aanwezig zijn. Soms is er een verplichte aansluiting van een klantendisplay.

Enkel naar de printer gestuurde informatie wordt bijhouden voor latere controle door de belastingdienst.

GPRS terminal

GPRS-terminals zijn op maat gemaakt voor een controle op afstand door de belastingdienst. Tegenwoordig zijn ze vaak terug te vinden als onderdeel van fiscale kassa’s en printers. Deze terminals zijn gecertificeerd om het fiscale geheugen te lezen en door te sturen via het GPRS-netwerk. Het systeem is vlot installeerbaar daar waar er een GPRS-netwerk is. Servië was het eerste land dat dit het systeem invoerde in 2005. Daar het permanente controle toelaat, is dit systeem momenteel het meest geavanceerde.

Fiscale handtekening

Het elektronische handtekening (EH) apparaat met een fiscaal geheugen wordt gebruikt om een afbeelding van een document of ticket te ondertekenen met een versleutelde handtekening. Dagelijks wordt er aan het eind van de dag een “Z-rapport” geproduceerd met een meester handtekening. Bij een audit moet het originele document met de handtekening geverifieerd kunnen worden. Verder moet het rapport van EH-apparaat en enkele andere documenten vergeleken kunnen worden volgens bepaalde normen. Weinig landen hebben interesse getoond in dit systeem vanwege het risico op verlies van gegevens en vanwege de gecompliceerde implementatie en controle. Griekenland was het eerste land dat dit systeem gebruikte, gevolgd door Kenia en Tanzania. Zimbabwe is het meest recente land.

Controle module

Er werd ook een controle module ontwikkeld voor het tekenen en opslaan van alle commerciële transacties. Zolang echter de controle over de versleuteling niet in handen van de autoriteiten is, maar van een leverancier of producent, is er een veiligheidsrisico. De nieuwe Belgische oplossing is gebaseerd op dit model, maar voorziet een interne smartkaart die de verzegeling voor zijn rekening neemt. Zwakheden zijn de niet directe verbinding met de belastingdienst en het feit dat de printer niet aangestuurd kan worden vanuit de controle module. Misschien wordt dit opgelost door de certificatie procedure, de meldingsplicht en door voldoende controles op het terrein.

Ook Zweden heeft voor een gelijkaardig systeem gekozen, echter zonder smartkaart en zonder extra journaalgeheugen voor de kassa. Het systeem is daar van toepassing voor alle sectoren en niet enkel voor de horeca. Ziehier een originele Zweedse info video hierover.

Module voor het opslaan van verkooptransacties (Module d'enregistrement des ventes, MEV)

MEV is een oplossing die Revenu Québec heeft gekozen om de belastingontduiking te bestrijden in de horeca. Om goed te functioneren, moet de MEV worden aangesloten op een kassa en op een bonprinter.

Het is ontworpen om alle gegevens met betrekking tot commerciële transacties op te slaan en te handtekenen. Het bewaart eveneens alle transacties (zoals verkoop en belastingen) in een veilige data-opslag voor latere inspectie door de belastingdienst. Het stuurt de informatie die nodig is om de factuur af te drukken naar een bonprinter, inclusief een handtekening in barcode vorm.

Het systeem is vrij duur daar het een volledig computer systeem is. Het enige wat ontbreekt is een online verbinding met belastingdienst. Meer info vind je hier.